Chủ tịch Tập đoàn ô tô Trường Hải – Trần Bá Dương không phải quý tử “ngậm thìa vàng” sinh ra đã ở vạch đích, nhưng với sự nỗ lực, vươn lên trở thành một trong 6 tỷ phú đô la của Việt Nam, được tạp chí Forbes công nhận.
“Chúng tôi ra Chu Lai cũng giống như bước qua một con sông mà hủy luôn cây cầu, tức là không có đường lùi. Ngày đó, tôi nói anh em trong công ty rằng, một là mình sẽ thành công và kéo dài đến 2018. Hai là mình sẽ thất bại tại Chu Lai”.
Đó là những lời gan ruột được Chủ tịch Tập đoàn ô tô Trường Hải Trần Bá Dương bộc bạch về khoảng thời gian ông cùng các đồng sự ra Chu Lai xây dựng Khu liên hợp sản xuất và lắp ráp ô tô.
Chu Lai – nơi “cát trắng, thiếu điện, thiếu nước, đêm ếch nhái kêu” – là một lựa chọn sống còn đầy khó khăn, trong rất nhiều khó khăn và thiếu thốn khác trên con đường lập thân của vị doanh nhân “từ tay trắng thành tỷ phú”.

Tỷ phú Trần Bá Dương, Chủ tịch Tập đoàn ô tô Trường Hải. (Ảnh: Interent)
Đi lên từ công nhân sửa ô tô, vét mỡ bò
Sinh ra trong một gia đình nghèo khó với 8 ngườι con, cha mất sớm, ông Dương phải đi kiếm tiền từ sớm. Vượt lên hoàn cảnh gia đình, ông Dương vẫn thi đậu và tốt nghiệp đại học Bách Khoa.
“Tôi lớn lên trong thời bao cấp, cha mất sớm, mẹ tôi bươn chải nuôi anh em tôi ăn học. Tốt nghiệp Trường Đại học Bách khoa TP HCM, tôi xin làm công nhân sửa chữa ô tô, công việc đầυ tiên của tôi là vét mỡ bò”, ông nhớ lại.
Nhờ kiến thức tại trường đại học, ông Dương đưa ra dự án “Chuyển đổi tay lái nghịch”, dự án đã được Bộ Giao thông Vận tải chấp nhận nên công ty đã giao cho ông làm quản lý tổ sửa chữa lưu động, làm khoán. Từ đây, ông có điều kiện tích lũy và đến năm 1997, ông xin nghỉ để thành lập xưởng sửa chữa của riêng mình.

Ông Dương từng làm công ɴɦân sửa ô tô, vét mỡ bò. (Ảnh: Internet)
Năm 1997 cũng chính là lúc Công ty ô tô Trường Hải được thành lập. Tên gọi của công ty được đặt theo tên con trai ông Dương: Trần Bá Trường Hải.
Ban đầυ, Trường Hải chỉ buôn bán ô tô nhưng đến năm 2000, công ty bắt đầυ lắp ráp xe tải hạng nhẹ mang thươпg hiệu KIA, để rồi những năm sau đó tiếp tục bắt tay với Mazda và Peugeot.
Sang năm 2001, Trường Hải chính thức tung ra sản phẩm đầυ tiên của dòng xe tải nhẹ và đã được thị trường chấp nhận, đặt hàng rất lớn.
Nên duyên với đất Chu Lai
Tháng 3/2003 đánh dấu bước đi quan trọng và có phần “liều” với ông Trần Bá Dương, khi ông cho khởi công xây dựng Khu liên hợp sản xuất và lắp ráp ô tô Chu Lai. Khu liên hợp này được hoàn thành vào cuối năm 2004, lắp ráp các dòng xe tải, xe bus.
Trong khoảng thời gian này, Trường Hải còn thành lập Công ty Tàu biển Chu Lai – Trường Hải với 2 chiếc tàu Truong Hai Star I và II để chủ động vận chuyển vật tư, thiết bị từ nước ngoài nhập về, để sản xuất và lắp ráp ô tô.
Một trong những lý do quan trọng để ông Dương chọn Chu Lai là vì vấn đề nhân lực. Theo ông Dương, con người ở Chu Lai sống trong môi trường đất đai khô cằn, thời tiết khắc nghiệt nên rất chịu khó làm việc và rất sáng tạo. Đây là những đức tính phù hợp với ngành cơ khí và ô tô.

Sở dĩ ông Dương muốn tìm người siêng năng, chịu khó là bởi trước đó, tại Công ty ở Biên Hòa, ông Dương đã dày công đào tạo nhân sự nhưng rồi vì nhiều lý do, đa phần họ nghỉ hết.
“Chuyên gia nước ngoài đến Chu Lai đào tạo 2-3 năm quay lại vẫn thấy nhân sự cũ ở đó. Họ có nói rằng chỉ có ở Chu Lai mới vậy, chứ các thành phố ở các nước trên thế giới, đào tạo một thời gian quay lại nhân sự có thể đi mất”, ông Dương chia sẻ.
Dù đã có yếu tố con ɴgườι, nhưng một doanh nghiệp non trẻ sẽ không thể thành công nếu thiếu vốn. Những đồng vốn cực kỳ quan trọng đã đến với Trường Hải vào năm 2008, khi Jardine Cycle và Carriage, một nhà phân phối xe hơi của Singapore, chi 77 triệu USD để mua 20% cổ phần của công ty.
Được rót vốn lớn, Trường Hải nhanh chóng mở rộng và tăng trưởng mạnh mẽ các năm sau đó. Để rồi đến năm 2014, Thaco chính thức vượt qua Toyota để trở thành doanh nghiệp bán nhiều xe nhất trên thị trường, và duy trì vị thế suốt từ đó đến nay.
Tuy nhiên, ông Trần Bá Dương còn muốn nhiều hơn thế. Ông Dương quyết tâm phải trở thành số một thị trường, vượt qua Toyota, nhưng phải vượt qua bằng chính doanh số xe con, chứ không phải cộng doanh số xe tải, xe bus.
Chỉ 2 năm sau, vào năm 2016, Thaco bán được tổng cộng tới gần 113.000 xe, nắm 41,5% thị phần. Trong đó, doanh số Kia và Mazda là hơn 65.000 xe, bỏ xa Toyota năm đó bán được 57.000 xe. Các năm sau đó là cuộc rượt đuổi gay cấn giữa Thaco và Toyota, khi cả hai liên tục so kè với nhau trên thị trường.
Năm 2020 vừa qua, bất chấp ảnh hưởng của dịch Covdi-19, 3 thương hiệu xe của Thaco một lần nữa vượt lên với gần 76.000 xe, con số lớn nhất từ trước tới nay, trong khi Toyota là gần 71.000 xe.

Bắt đầυ giai đoạn mới với bất độпg sản
Thời điểm năm 2013, nền kinh tế Việt Nam rơi vào đỉnh điểm của lạm phát cao, lãi suất ngân hàng lên đến trên 20%/năm, thị trường BĐS xuống đáy, đóng băng hoàn toàn, hầu hết các doanh nghiệp đều lâm vào hoàn cảnh khó khăn, nhất là các doanh nghiệp đầυ tư xây dựng và bất động sản.
Lúc này, ông Dương nhận được sự giới thiệu và lời mời gọi của UBND Thành phố đầυ tư vào khu đô thị mới Thủ Thiêm. Tại thời điểm đó, mặc dù đã được giải phóng mặt bằng cơ bản nhưng Thủ Thiêm hoàn toàn bị hoang hóa, các công trình hạ tầng giao thông chính chưa triển khai gì nhiều, đang bị ngưng trệ và một số dự BĐS mặc dù đã được giao nhưng đều rút lui.
“Khi đó, Thaco chúng tôi đã đánh giá là nếu ƌầυ tư vào Thủ Thiêm thành công thì sẽ ghi dấu ấn đóng góp rất lớn vào phát triển Thủ Thiêm nói riêng và thành phố nói chung.” Với ông Dương đây cũng là một thách thức rất lớn, tiềm ẩn nhiều rủi ro và có nguy cơ phá sản nếu không thành công.
Dẫu vậy, ông Dương vẫn quyết định nhận làm.
“Năm 2012, tôi nói với anh em ở Trường Hải, mình phải chinh phục mục tiêu khác: Vừa phát triển ngành nghề mới, vừa là phải làm ô tô thành công.” Với ông Dương dám dấn thân, đó là sự chinh phục.
Theo tỷ phú Dương, với tinh thần dám đối diện, vượt qua thách thức và nắm bắt cơ hội để phát triển, đến nay đã có một khu đô thị kiểu mẫu tại Thủ Thiêm. Đồng thời các hạ tầng mà Đại Quang Minh của ông Dương thực hiện như hệ thống đường bộ và cầu Thủ Thiêm 2 đã tạo ra giá trị rất lớn cho Thủ Thiêm.
Theo Chuyendong24h